Hyrje
Marrëdhëniet ndërmjet Shqipërisë, shqiptarëve
dhe të huajve (sot emërtohen ndërkombtarët)
kanë luajtur, dhe potencialisht luajnë
një rol të rëndësishëm në historinë e Shqipërisë. Për vetë vlerën
gjeopolitike, Shqipëria si vend, ka qenë ngahera zonë me interes strategjik për
fuqitë e kohës, që nga antikiteti deri në ditët tona. Në këtë kapacitet, nuk është
ngurruar të sulmohet dhe të pushtohet rregullisht. Pushtimet e Shqipërisë nga
fuqi të huaja, një kërcënim edhe për vendet e tjera përreth, në vijim kanë
detyruar aleanca interesi me këto vende.
Rrjedhimisht, aleancat dhe marrëdhëniet
e shqiptarëve me kombe dhe shtete të tjera, karakterizohen si komplekse, kryesisht
të imponuara nga faktorë të jashtëm, por edhe të brendshëm. Në rastin e
faktorit të brendshëm, ky fenomen merr vlerën e interesit të ngushtë të udhëqeqësisë
së kohës, për të konkuruar rivalët vendas dhe për të sunduar e vetme.
Kompleksiteti përfshin aleanca absurde me Otomanët, deri te Italia Musoliniane,
Bashkimi Sovjetik, Kina etj.
Shqiptarët dhe ndërkombtarët
Në ditët tona, aleanca e shqiptarëve,
për herë të parë në historinë e marrëdhënieve ndërkombtare, merr një dimension
të ri. Mbështetja nga jashtë nuk është më thjesht aleancë e imponuar si
rezultat i një pushtimi, apo aleancë që mbështet një lider të caktuar. Kjo mbështetje
tashmë i adresohet kryesisht Shqipërisë si vend, dhe shqiptarëve, si komb. Kjo
periudhë është në fakt, një nga kulminacionet e marrëdhënieve ndërkombtare, kur
një vend i vogël dhe i parëndësishëm, përfiton mbështetje pa kusht, prej fuqive
më të mëdha dhe më demokratike të kohës. Mbështetja solide e Shteteve të
Bashkuara të Amerikës dhe Britanisë së Madhe, e cila mundësoi nderhyrjen
humanitare ushtarake në Kosovë, përbën një rast unikal, jo vetëm për shqiptarët,
por edhe për disiplinën e marrëdhënieve ndërkombtare. Ishte pikërisht kjo mbështetje,
e cila parapriu komunitetin ndërkombtar në qëndrimin ndaj çështjes shqiptare.
Rezultati i suksesshëm i kësaj mbështetjeje
dhe aleancës së krijuar organikisht, kulmoi historikisht me pavarësinë e Kosovës
dhe anëtarsimin e Shqipërisë në NATO. Përveç këtyre arritjeve monumentale, një
fitore e kohës është edhe vetë trajtimi i çështjes shqiptare në politikën botërore.
Porse vlen të theksohet se, pavarsisht
lakimit dogmatik të kësaj aleance prej politikanëve shqiptarë, – si fitore
politike e nismës së tyre – ajo realisht është produkt i mbështëtjes
konseguente të aleatëve të huaj ndaj shqiptarëve në tërësi, dhe ndaj Shqipërisë.
Kjo mbështëtje, duke u përqëndruar kryesisht në Shtetet e Bashkuara dhe Britaninë
e Madhe, është kaq e konsoliduar në politikat e jashtme të këtyre vendeve, sa
nuk ka ndryshuar aspak, pavarësisht ndryshimeve në udhëheqësinë e të dy
vendeve, gjatë dekadave të fundit.
Në këtë paragraf, është interesant
fakti shembull, kur fuqi botërore elitare si Sh.B.A. dhe Britania e Madhe,
kanë sisteme demokratike të atilla, të cilat mundësojnë qarkullimin e liderëve,
pavarësisht kapacitetit të tyre historik, duke ruajtur të paprekur linjat e politikës
së jashtme, në përputhje me interesat shtetërore dhe mbarëvajtjen e politikës
botërore.
Diametralisht kundër, Shqipëria – një
vend i vogël, me demokraci në ndërtim – dështon në ndërrimin e udhëheqësisë së
vet, pavarësisht shijes ende të hidhur, nga një diktaturë absurde. Nën efektin e
dështimeve të rradhës, ndryshimet e vetme përfshijnë vetëm fragmente linjash
politike, ekonomike dhe shoqërore, dhe çdo katër vjet, ndryshimi dhunohet prej
amoralitetit të pazarit zgjedhor.
Në mediat televizive, ndërrimet propagandohen
vetëm në kuadrin e zëvendësimit të pushtetit nga një parti, me një tjetër.
Debati politik ngushtohet në një emër (hera herës dy emra). Debati politik merr
më pas, edhe formën e një sherri rrugaçësh, gjithmonë duke ngulmuar në një emër,
a thua se e keqja kombtare vjen nga një person i vetëm. Brenda partisë së vet,
babaxhanët nuk i luan as topi. Të rinjtë – doracakë të punësuar për farsë – nisin
me zell gumëzhitjen propagandistike e pa frut (toratori boshe), nën
shembullin dhe mbikqyrjen e babaxhanëve.
Kudo ndodh e njëjta praktikë. Asnjëra
prej forcave politike në Shqipëri nuk ka dëshmuar ende, një frymë demokratike të
mirfilltë. Nuk ka tolerancë mendimi, idesh, apo debate produktive brenda
partive. Partitë u nënshtrohen sistemit të Njëshave, të cilët veçse përpëliten
të modernizojnë një sistem drejtimi, të provuar me dhimbje, jo shumë vite më
parë. Kaq shumë ngjan praktika autokratike e sotme me atë diktatoriale, sa nuk
hezitohet të kategorizohet tradhëtar,
një person që shpreh bindje të kundërt me Njëshin drejtues. Për të saktësuar pa
drojë përshkrimin skicor të këtyre partive madhore, ata janë shëmbëlltyra
rudimentare të mendësisë organizative të Partisë Komuniste, gjatë periudhës së
diktaturës.
Konkluzion
Në këtë katrahurë politike, shqiptarët
të vetëdijshëm dhe të zhgënjyer, i hedhin sytë nga ndërkombtarët. Ata vërejnë reagimin e tyre. Ata analizojnë në bisedat mes vetes, pas emisioneve
televizive të lajmeve, theniet, kundërtheniet, deklarimet publike, madje edhe
gjestikulacionet e ndërkombtarëve. Shpesh shqiptarëve u pëlqen ajo që dëgjojnë.
Shpesh nismëtojnë hamendësime sipas llogjikës së vet, duke përcaktuar mbështetjen
e ndërkombtarëve për iks krah politik. Ndonjëherë, në dëshpërim, nuk ngurrojnë
t’i kritikojnë ndërkombtarët, duke kërkuar prej tyre ta ndalin këtë, apo atë
politikan. Shpesh, dhe fatkeqsisht shumicën e kohës, shqiptarët e kërkojnë zgjidhjen
prej tyre – zgjidhjen politike, ekonomike, sociale, të këtij tranzicioni të zvarrë.
Por ndërkombtarët nuk mund të japin më
shumë se ç’kanë dhënë deri tash. A-ja
dhe Zh-ja e ligjëratës së tyre, e qartëson
qëndrimin e tyre përkujdesor, mbështetës dhe inkurajues ndaj Shqipërisë,
shqiptarëve dhe ecurisë demokratike në Shqipëri. Zgjidhja dhe ndryshimi i shumëpritur
në Shqipëri duhet të realizohet prej vetë shqiptarëve. Dhe kjo bëhet thjesht – me
një votë të menduar mirë. Mospërdorimi i votës – si arma e vetme demokratike – është
një dështim kombtar. Vota ka vlerë. Ajo ka vlerë edhe kur është thjesht një votë e bardhë.
Albert Baja
No comments:
Post a Comment